Strafrechtelijk uitvoeringsonderzoek krijgt basis in Wetboek van Strafvordering
28.04.2014De wetgever wil de invordering van geldboetes en verbeurdverklaringen verbeteren en voert daarom een nieuw type onderzoek in: het strafrechtelijk uitvoeringsonderzoek (SUO). Hierdoor krijgt het openbaar ministerie de mogelijkheid om het vermogen van een veroordeelde, die zich bewust onttrekt aan zijn betalingsverplichtingen, actief op te sporen en in beslag te nemen. Naast de klassieke onderzoeksmethoden kunnen daarbij ook bijzondere opsporingsmethoden worden ingezet.
SUO onder leiding van het OM
Door SUO-magistraten
Tijdens het SUO zullen ze het vermogen waarop de veroordeling tot betaling van een geldboete, bijzondere verbeurdverklaring of gerechtskosten kan worden uitgevoerd opsporen, identificeren en inbeslagnemen. Ze verzamelen daarbij inlichtingen over de vermogenssituatie van de veroordeelde, maar ook van derden die bewust met de veroordeelde samenspannen om zijn vermogen te onttrekken aan de tenuitvoerlegging van de strafrechtelijke veroordelingen.
Bij het onderzoek kunnen ze gebruik maken van klassieke opsporingsmethoden (huiszoeking, verhoor zonder eedaflegging, opvragen bankgegevens, enz. - behalve arrestatie) en specifieke opsporingsmethoden die in het kader van een gerechtelijk onderzoek uitsluitend tot de bevoegdheid van de onderzoeksrechter behoren (observatie in een woning, telefoontap, …). Bij deze specifieke methoden moet de strafuitvoeringsrechter eerst de wettigheid, proportionaliteit en subsidiariteit van de handeling nagaan. De magistraten kunnen deze onderzoeken ook laten uitvoeren door de gevorderde politiedienst.
De SUO-magistraten die het onderzoek voeren of de betrokken politieambtenaren kunnen alle inbeslagnemingen verrichten die nodig zijn. Beslag leggen kan op
- •
-
alle goederen, zowel roerende als onroerende, lichamelijke als onlichamelijke, in het vermogen van de veroordeelde, waarop de uitvoerbare veroordeling tot betaling van een verbeurdverklaring, geldboete en de gerechtskosten kan worden uitgevoerd;
- •
-
alle informatiedragers, in origineel of in kopie, die zich bevinden bij de veroordeelde of derden en die inlichtingen bevatten over de vermogensrechtelijke verrichtingen die zijn uitgevoerd door de veroordeelde en over de samenstelling en de vindplaats van zijn vermogen.
Er gelden wel enkele uitzonderingen. Beslag leggen op goederen die ‘niet vatbaar zijn voor beslag op basis van het Gerechtelijk Wetboek’ is niet toegelaten. Ook informatiedragers die inlichtingen bevatten die gedekt zijn door het beroepsgeheim zijn niet vatbaar voor beslag.
In bepaalde gevallen kan de SUO-magistraat ook beslag legen op goederen die niet toebehoren aan de veroordeelde. Bijvoorbeeld wanneer er voldoende ernstige aanwijzingen zijn dat de veroordeelde het goed heeft overgedragen aan een derde met de bedoeling de invordering van de verbeurdverklaring, geldboete en gerechtskosten te verhinderen of te bemoeilijken.
Merk hierbij nog op dat het SUO in principe geheim is om de efficiëntie van de uitvoeringshandelingen te waarborgen. Maar de wet voorziet in uitzonderingen op deze geheimhouding.
Einde SUO
De SUO-magistraat brengt de invorderingsambtenaar van de FOD Financiën en de directeur van het COIV op de hoogte van zijn beslissing om het onderzoek af te sluiten.
Verruimd beslag bij equivalent
Verjaringstermijn verbeurdverklaring correctionele zaken verlengd tot 10 jaar
Nieuw is ook dat het Strafwetboek voortaan de gronden opsomt voor schorsing of stuiting van de verjaring. De wetgever onderscheidt 3 gevallen waarin de verjaringstermijn wordt geschorst:
- •
-
zolang de veroordeelde het voorwerp uitmaakt van een wettelijke collectieve insolventieprocedure;
- •
-
tijdens de behandeling van het door de veroordeelde of derden ingediende genadeverzoek;
- •
-
tijdens de effectieve looptijd van een aanzuiveringsregeling die de ambtenaar die belast is met de invordering van de verbeurdverklaring heeft toegestaan aan de veroordeelde.
Algemeen geldt dat de verjaring wordt gestuit door daden van tenuitvoerlegging. De wet omschrijft een aantal van deze daden.
Tot slot bepaalt de wetgever dat het niet langer mogelijk is om een straf tot verbeurdverklaring met uitstel uit te spreken.
Bevoegde ambtenaren in geval van invordering verbeurdverklaring bij SUO
De wetgever kiest er nu voor om de uitvoering van de verbeurdverklaring meer algemeen toe te vertrouwen aan de FOD Financiën. Bij invorderingen in het kader van een SUO dat gevoerd wordt door een magistraat van het COIV, zijn de ambtenaren van de FOD Financiën die gespecialiseerd zijn op het vlak van invorderingen van verbeurdverklaarde geldsommen aan zet.